پول چیست؟

تعریف پول؟

پول یا پیسه در تعریف ابتدایی آن وسیله ; قطعه ; شی ; یا چیزیست که انسان‌ها برای تبادل خواسته‌ها ; سرویس ها ; کالاها و نیازها از آن استعمال میکنند ; به طور کلّی هر چیزی می‌تواند به عنوان پول مورداستفاده قرار گیرد ; در زمانهای قدیم کالاها معمولاً به عنوان پول مورد استفاده قرار می‌گرفتند و در بسیاری کشورهای جهان طلا و نقره تحت عنوان پول رایج بودند ; فعلا تقریباً تمام پول مورد استفاده درهمگی کشورهای جهان اصطلاحاً پول فیات است که به مبلغی اطلاق میشود که دارنده ارزش ذاتی نبوده و کنترل قیمت آن در اختیار حکومت است .
پول ظاهراً کلمه یونانی است (فرهنگ); الفاظی شبیه پول در انگلیسی داریم; در بیشتر کشورهای دنیا پول در گردش دارای دو بخش پول مسکوک و پول بانکی است که پول بانکی اکثریت مقدار پول در گردش را تشکیل می‌دهد.

 ابزار اندازه گیری است

حال اگر پول را ابزار اندازه گیری در نظر بگیریم; نکته ای که اهمیت می یابد; میزان ریال (یا هر ارز دیگر) مثبت است; ریال مثبت یا “سرمایه خالص” در واقع پول فاقد هرگونه بدهی است; به عنوان مثال; اگر 100 هزار ریال در حساب بانکی خود داشته و هیچ بدهی ندارید; سرمایه خالصی به میزان 100 هزار ریال دارید; اما اگر همین مقدار پول در حساب بانکی خود داشته و 50 هزار ریال بدهی داشته باشید; سرمایه خالص حقیقی شما 50 هزار ریال است.

هرچه میزان ریال مثبت شما بیشتر باشد; ثروتمندتر بوده و از قدرت خرید بیشتری برخوردار هستید; این در شرایطی است که بسیاری از مردم جهان دارای سرمایه خالص منفی بوده و نه تنها بیش از میزان پول خود بلکه بیش از ارزش خانه; خودرو و … بدهکار هستند..

مترادف با قدرت است

پول می تواند قدرت را برای شما به ارمغان آورد; اما اگر در یک جزیره متروک گرفتار شده و چند میلیارد ریال به همراه داشته باشید; این پول تنها به اندازه کاغذ و جوهری که برای تولید آن استفاده شده; ارزشمند است; مفیدترین استفاده‌ای هم که می توان از آن داشت; روشن کردن آتش برای درخواست کمک و یا گرم نگه داشتن شما است; حتا برای رهایی از این وضعیت حاضر هستید تا با رضایت کامل تمام پول را به ناجیان خود بپردازید; از این رو; نمی توان پول را ابزار حقیقی اندازه گیری قدرت دانست

یک مفهوم است

پول به عنوان شیوه ای یکسان برای اندازه گیری ارزش کالاها و خدمات; جایگزین معاملات پایاپای شده است; این سیستمی است که مصرف کننده و تولید کننده از آن بهره می برند; در شرایطی که مصرف کنندگان; کالاها و خدمات را خریداری می کنند; کارآفرینان و تولیدکنندگان نیز زمان مردم را خریداری می کنند; در واقع; کارمندان و کارگران به معامله وقت خود به منظور دریافت پولی می پردازند که برای خرید کالا و خدمات به آن نیاز دارند; این چرخه‌ای بی پایان است; چرخه ای که بخش اعظم جمعیت جهان در آن حضور دارند.

زمانی که از کشوری به کشور دیگر سفر می کنید; خیلی زود این نکته را متوجه می شوید که پول; یک مفهوم است; دلار آمریکا در آلمان و یا پوند انگلیس در چین کاربردی نداشته و این مساله درباره بسیاری از کشورهای جهان صدق می کند.

تغییر الگوواره (پارادایم)

الگوواره مفهومی در باور عموم بوده که می تواند درست یا اشتباه باشد; به عنوان مثال; جهان مسطح است; بیماری ها غیر قابل درمان هستند و شما باید سخت کار کنید تا پول در بیاورید; از آن جمله‌اند; اما در حقیقت جهان گرد است; اکثر بیماری ها قابل درمان هستند و برای پول درآوردن نیازی به سخت کار کردن نیست; بلکه باید هوشمندانه کار کنید.

کسب و کار شخصی یکی از شیوه های استفاده بهینه از زمان با تهیه کالا و خدمات از طریق تامین کنندگان دیگر و یا استخدام چند کارمند یا کارگر برای افزایش بهره‌وری است; اگرچه; در ظاهر یکی از ساده ترین شیوه ها محسوب می شود; اما خطرات و چالش های مختلفی نیز در این مسیر وجود دارند.

شیوه دیگر برای افزایش ثروت و کسب پول; سرمایه گذاری پولی است که در اختیار دارید; همانند کسب و کار شخصی; خطرات مختلفی نیز در این زمینه وجود دارند; اما سرمایه گذاری این امکان را فراهم می کند تا با تلاشی کمتر در مقایسه با آغاز کسب و کار شخصی; شاهد افزایش پول خود باشید.

اگرچه پول بخش مهمی از اکثر جوامع را تشکیل می دهد; اما همانگونه که اشاره شد; یک مفهوم است; ارزشمند بودن پول تنها به این خاطر است که ما آن را ارزشمند کرده‌ایم; در واقع; ارزش حقیقی پول به سیستم یکپارچه تجارت باز می گردد که اجازه رشد و توسعه افراد را فراهم می کند; در غیر این صورت; پول ابزاری برای اندازه گیری همانند یک خط‌کش ساده خواهد بود.

انواع پول

در بیشتر تاریخ پول مورد استفاده در تمامی کشورهای دنیا; پول کالایی بوده است; حال آنکه اکنون در تمامی کشورهای دنیا پول فیات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 کالایی

در این نوع پول هر کالایی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد; کالاهای رایج مورد استفاده فلزات نایاب مانند طلا و نقره یا مس بوده ولی گاهی مواد دیگری نظیر مواد غذایی; سنگ; سیگار و غیره نیز مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

فیات

پول فیات پولی است که فاقد هرگونه ارزش ذاتی بوده و ارزش آن تنها وابسته به حکومت است; در این نوع سیستم با از بین رفتن حکومت پول ضرب شده توسط آن حکومت نیز بی‌ارزش می‌شود; در زمان قدیم پول تمامی کشورها معمولاً به فلزات گرانبها نظیر طلا و نقره متصل بود؛ ولی بعد از لغو یکجانبه پیمان برتون وودز از سوی آمریکا در سال ۱۹۷۱; در تمامی کشورهای دنیا پول مورد استفاده پول فیات است.

به طور مثال در پشت اسکناسهای دلار آمریکا نوشته شده است که این پول legal tender است که معنی آن این است که قبول نکردن این پول برای مبادلات; غیرقانونی می‌باشد; پول فیات دارای این برتری نسبت به پول کالایی است که در صورت مخدوش شدن آن دولت صادر کننده پول هنوز آن را قبول می‌کند; به طور مثال می‌توان اسکناس دارای پارگی را با اسکناس نو تعویض نمود ولی مشابه چنین کاری در مورد پول کالایی وجود ندارد.

مسکوکات

مسکوکات در واقع پول ضرب شده توسط حکومت می‌باشد که می‌تواند به صورت سکه یا اسکناس باشد.

بانکی

پول بانکی پولی است که در یک حساب بانکی بوده و قابل برداشت از شعب بانک یا دستگاه‌های خودپرداز است; در تقریباً تمامی بانکهای دنیا بانک از سیستم بانکداری ذخیره کسری استفاده می‌کند که در آن بانک تنها بخشی از سپرده‌ها را به عنوان ذخیره نگه می‌دارد.

پول بانکی دارای این تفاوت با پول مسکوک است که اولاً به صورت غیرفیزیکی بوده و تنها یک عدد در دفترچه حساب صاحب حساب است و ثانیاً اینکه در صورت از بین رفتن آن مؤسسه بانکی; پول ذخیره شده در آن نیز از بین می‌رود; سیستم بانکداری ذخیره کسری دارای خطرات تورمی زیادی است زیرا در هر بار پول جدیدی به پول در گردش هر کشور اضافه می‌شود; در تمامی کشورها بانک مرکزی میزان ذخیره مورد نیاز بانک را مشخص می‌کند; پول در گردش هر کشور معمولاً مجموع پول مسکوک و پول درون حسابهای بانکی است.

تاریخچه پول

پولیس پولی بود که با مس ساخته می‌شد; بعضی از علمای لغت می‌گویند کلمه پولس در آغاز در فنیقیه وضع شد و از آنجا به کشورهای دیگر سرایت کرد و کلمه فلوس که هنوز در برخی از کشورهای خاور نزدیک و خاورمیانه مصطلح است همین پولس است و کلمه پول که در زبان فارسی امروزی متداول است از ریشه پولوس گرفته شده است و بر خلاف تصور بعضی از ریشه فولاد نیست; در جوامع اولیه معمولاً مبادله کالا به صورت مبادله پایاپای انجام می‌گردید.

در چنین سیستمی معمولاً مقدار معینی از یک کالا با مقدار معینی از کالای دیگر به صورت پایاپای مبادله می‌گردید; این سیستم تنها در اجتماع‌های کوچک قابل استفاده است و با بزرگتر شدن جوامع انسانی نیاز به مبادله به وسیله پول شکل گرفت; در قدیم معمولاً پول یکی از کالاهای موجود در آن جامعه بود.

به صورت نمونه در طول عصر کهن در خاورمیانه جو تحت عنوان پول مورد استفاده قرار می‌گرفت یا این که در قاره ایالات متحده صدف تحت عنوان پول استفاده میشد ; به متن هرودت ; مردمان لیدیااو‌لین افرادی بودند که به استفاده از سکه نقره روی آوردند ; با توسعه بانک ها استفاده از رسیدهای بانکی به عنوان پول بسط گرفت ;.

pamm pamm account pamaccount forex forex broker rebate forex broker بروکر Alpari فارکس بروکر Alpari

در میان قرنهای ۱۷ تا ۱۹ میلادی در بیشتر کشورهای اروپایی استاندارد طلامورد استفاده بود که در آن پول کاغذی دارنده قیمت مشخص و ثابتی نسبت به طلا بود ; بعداز جنگ جهانی دوم در کنفرانس برتون وودز بیشتر کشورهای جهان به استفاده از پول فیات که به دلار ایالات متحده ثابت شده بود روی آوردند و دلار آمریکا فقط مبلغی بود که قیمت آن نسبت به طلا اثبات شده بود.

بعد از جنگ جهانی دوم در کنفرانس برتون وودز بیشتر کشورهای دنیا به استفاده از پول فیات که به دلار آمریکا ثابت شده بود روی آوردند و دلار آمریکا تنها پولی بود که ارزش آن نسبت به طلا ثابت شده بود; در سال ۱۹۷۱ و در زمان ریچارد نیکسون آمریکا به صورت یکطرفه پیمان برتون وودز را لغو نمود و از این زمان به بعد تمامی پول مورد استفاده در دنیا تبدیل به پول فیات گردید.

وظایف سنتی

معمولاً سه وظیفه سنتی برای پول ذکر شده که عبارتند از:

وسیله مبادله.
واحد شمارش یا سنجش
ذخیره ارزش یا ثروت.
تبدیل به دارائی‌
دارائی‌هایی که به آسانی قابل نقد شدن هستند و به سهولت و سرعت می‌توان آنها را به پول نقد تبدیل نمود; نقد شونده‌ترین دارائی‌ها عبارتند از : سپرده‌های غیر دیداری یا همان شبه پول;
دارائی‌هایی که به سهولت قابل تبدیل به پول نقد نیستند؛ برای نمونه: زمین و ساختمان.
تاريخچه پول در ايران

واحد پول ايران بر مبناي «دينار» بنا شده; دينار; واحد قديمي پول روم و بعد امپراتوري روم شرقي بود و «ديناريوس» خوانده مي شد; يک ديناريوس روم شرقي برابر با يک سکه نقره بود که وزنش در مواقع مختلف فرق مي کرد;اين واحد پول بعد از فتح اراضي روم شرقي به دست مسلمانان; از طرف اونها به عنوان نام واحد پول انتخاب شد و تبديل شد به ديناري که امروزه هم در کشورهاي عربي ازش استفاده مي شه; به همين ترتيب; سلطنتها و حکومتهاي ايراني هم از دينار استفاده مي کردند; اما به تدريج; در نتيجه تورم و بي ارزش شدن پول; احتياج به واحدهاي پولي بزرگتر پيش اومد.

forex time rebate fxtm rebate fbs rebate ريبيت بروکر اف بي اس,ريبيت fbs Alpari broker آلپاري cash back rebate forex

اين واحدها همه بر مبناي دينار بنا شده بودند; اولين واحد پولي; سکه صد دينار (صنار) بود که توسط سلطان محمود غزنوي ضرب شد و به اسم خودش; «محمودي» ناميده مي شد; در همون زمان; شاهان ساماني ماورالنهر; سکه هاي نقره پنجاه ديناري ضرب کردند که «شاهي» ناميده مي شد; در حقيقت; يک شاهي; نصف يک محمودي يا به عبارت ديگه; يک محمودي; دو شاهي بود.

بعد از اون; تا زمانهاي طولاني; سکه هاي نقره مورد استفاده; همين شاهي و محمودي بودند; واحدهاي ديگري مثل «قران» (هزار دينار) و تومان (10000) دينار; فقط واحد محاسبه بودند و عملا” هيچ سکه اي به نام قران يا تومان ضرب نمي شد (کلمه تومان از لفظ مغولي تومان به معني ده هزار مي ياد; نمونه اش رو در منصب «تومان باشي» مي شود ديد: فرمانده ده هزار نفر).

در دوره صفوي; شاه عباس شروع به ضرب يک سکه کرد به ارزش 200 دينار يا دو محمودي; اين سکه به «عباسي» معروف شد و بسيار مورد استفاده قرار مي گرفت; در همين زمان; با باز شدن پاي پرتغالي ها در ايران; سکه هاي پرتغالي در ايران رايج شد; اين سکه ها «رئال» نام داشتند ( که هنوز هم واحد پول بعضي از مستعمرات سابق پرتغال; مثل برزيل است); اين واحد پول; بر مبناي وزنش; مطابق 1175 دينار گرفته شد و در ايران به اين اندازه خريده مي شد.

سکه رئال پرتغال در ايران به عنوان ريال رواج پيدا کرد و کم کم دولت ايران هم خودش دست به ضرب سکه هاي ريال زد که براي مبالغ بالا بکار مي رفت; در اواخر قرن هجدهم ميلادي; نادرشاه افشار هم يک نوع سکه به ارزش 500 دينار ضرب کرد که به اسم خودش «نادري» خوانده مي شد; اما خيلي زود مردم بجاي نادري; شروع کردند به استفاده از لفظ «ده شاهي» (شاهي= پنجاه دينار: 500 دينار= ده شاهي);

آموزش باز کردن حساب فارکس آموزش فارکس افتتاح حساب فارکس الپاري بروکر الپاري بروکر فارکس اموزش فارکس

در طول سلطنت قاجار; سکه هاي مورد استفاده در ايران; شاهي; صنار; عباسي; و ده شاهي بودند; و در اواخر دوره قاجار; سکه هاي هزار ديناري و دوهزار ديناري هم ضرب شدند (يک قراني و «دوزاري»); اما در ابتداي سلطنت پهلوي که قرار شد واحد پول ايران يکدست بشه; سکه هاي ريال بجاي 1175 دينار به مبلغ 1000 دينار ( مطابق قران) کاهش داده شدند و واحد پول شد «ريال»; همين ريال (يا به لفظ مردم; «قران») است که امروزه هم واحد پول رسمي ايران به شمار مي رود.

در همان دوران پهلوي هم بعد از تورمهاي اقتصادي مختلف و رواج پول کاغذي; اسکناسهاي پنج ريالي و ده ريالي (يک توماني) چاپ شدند که هنوز هم در دست مردم براي کلکسيونهاي مختلف پول هست; بقيه تاريخچه و چاپ اسکناسهاي بزرگتر و غير معمول شدن سکه هاي صناري و ده شاهي; در ياد و خاطره بيشتر آدمهاي امروزه هست;
تومان به عنوان واژه‌اي که امروز کاربردي بيشتر از ريال; واحد پول رسمي دارد; از واژه ترکي به معناي ده‌هزار وارد زبان فارسي شده است; تومان تا پيش از 1310 واحد پولي معادل با 10000 دينار بوده است.

پيش از آن ;‌حدفاصل سال‌هاي 1798 تا 1825 ميلادي تومان واحدي معادل 8 ريال بوده‌ است ; که هر ريال خود معادل 1250 دينار مي‌بوده; در اين دوران يک قران واحدي برابر 1000 دينار يا يک دهم تومان بود; اما پس از سال‌ 1932 ميلادي; 1310 هجري شمسي هر تومان با 10 ريال معادل شد و از آن پس تومان; عملا واحد پول غير رسمي در زندگي روزمره ايرانيان شد.

تاریخچه اسکناس در ایران

اسکناس در زبان فرانسه Assignas نامیده می شد که به معنی تضمین پرداخت وجه از طرف دولت بوده است; روسها به آسیگناف می گفته اند که این کلمه در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار در ایران بصورت اسکناس در آمد..
قدیمی ترین اسکناس شناخته شده در ایران; اسکناس یک درهمی; منقش به لااله الاالله و محمد رسول الله می باشد که در زمان فرمانروایی کی تون مغول به سال 693 هجری قمری در تبریز به چاپ رسیده و به نام چاو مبارک موسوم بوده است.

اولین بانکی که اسکناسهای ایران را چاپ می کرده; بانک جدید شرق بود که مرکزش در لندن و در آسیا عملیات بانکی داشته است;اسکناس های چاپ شده توسط این بانک در بانک بازرگانی ایران انتشار می یافت;مبلغ این اسکناسها از 5 قران به بالا بوده است.
در سال 1267 هجری قمری امتیاز نشر اسکناس از بانک جدید شرق به بانک شاهی انتقال یافت;بانک شاهی حق انتشار اسکناس یعنی توزیع آن را داشته و چاپ توسط بانک جدید شرق صورت می گرفته و سیاست های پولی نیز بعهده همین بانک بود;در سال 1258 هجری شمسی; نمایندگان نخستین مجلس شورای ملی خواستار تاسیس بانک ملی شدند.

برترين بروکر فارکس بروکر فارکس بروکر آلپاري بروکر آلپاري فارکس بروکر فارکس برترين بروکر فارکس

سال 1306 شمسی بانک ملی به نصویب می رسد و در 17 شهریور 1307 شروع به کار می کند;از جمله سیاست های این بانک خارج ساختن کنترل اقتصاد پولی ایران از دست خارجی ها بود.

سال 1310 شمسی اسکناس های چاپ شده قبلی از جریان خارج شدند;به موجب ماده 5 قانون اصلاح(قانون واحد ومقیاس پول) حق انحصاری انتشار اسکناس به مدت 10 سال به بانک ملی واگذار شد; از آن پس تعیین نوع طرح و مبلغ; نوع اسکناس و تعداد آنها را بانک ملی تعیین می کرده و در لندن چاپ می شد.
نشر اسکناس از سال 1339 از بانک ملی به بانک مرکزی سپرده شد.
سازمان تولید اسکناس از سال 1351 تاسیس و طرح تاسیس چاپخانه ای برای چاپ اسکناس تهیه شد.
سال 1361 ساختمان چاپ اسکناس تکمیل و چاپ اسکناس به صورت آزمایشی با چاپ اسکناسهای 200 ریالی بطور رسمی در ایران آغاز شد.

در سال 1367 با راه‌اندازی دو خط تولید دیگر ; خط تولید اسکناس به 4 واحد رسید و از آن پس همه اسکناسهای ایران در داخل چاپ می شود .
در سال 1368 با توجه به واردات کاغذهای موردنیاز از بیرون ; طرح ساخت کارگاه ساخت کاغذ اوراق بهادار مطرح می شود .
در سال 1376 عملیات اجرایی پروژه کارگاه ساخت کاغذ اوراق بهادار آغاز میشود .
در سال 1381 این کارخانه بعد از پشت سر گذاردن تولیدها آزمایشی به بهره‌برداری کامل رسید .
و اکنون با لطف الهی و همت مسئولان و سعی مردان این خاک همگی فرایند تهیه و تنظیم و ساخت اسکناس در داخل کشور صورت گرفته و افتخاری به افتخارات ملی افزون گشته است .