نرخ ارز ، انواع نرخ ارز ، نظام ارزی ایران چیست؟
رخ ارز، قیمت پول رایج یک کشور بر حسب پول رایج کشوری دیگر میباشد. نرخ ارز، دو مولفه دارد: واحد پول داخلی و واحد پول خارجی؛ این نرخ می تواند یا به صورت مستقیم ویا غیرمستقیم بیان گردد. در مظنه مستقیم، قیمت واحد پول خارجی برحسب واحد پول داخلی بیان می شود.
در مظنه غیرمستقیم، قیمت واحد پول داخلی برحسب واحد پول خارجی محاسبه می شود. نرخ ارزی که واحد پول داخلی را به عنوان یکی از دو مولفه واحد پولی در خود جای نمیدهد، به عنوان واحد پولی متقاطع یا نرخ متقاطع شناخته میگردد. این نرخ همچنین به عنوان نرخ مظنه، نرخ ارز خارجی یا نرخ فارکس (forex) نیز شناخته می شود.
انواع نرخ ارز
نرخ ارز حقیقی
نرخ ارز حقیقی عبارت است از نسبت قیمتهای خارجی به قیمتهای داخلی بر حسب یک پول: {۴}{۲}R=\frac
R=\frac{〖ep〗^f}{p
که P و Pf به ترتیب سطح عمومی قیمتها در داخل و خارج است و e همان نرخ ارز اسمی و ارزش ریالی پول خارجی است.
نرخ ارز مؤثر اسمی
نرخ ارز مؤثر اسمی ارزش پول یک کشور را برحسب یک میانگین وزنی از پول سایر کشورها اندازهگیری میکند که در آن وزنها انعکاس دهندهٔ سهم هر کشور در تجارت بینالمللی این کشور میباشد. به همین دلیل به آن نرخ ارز با وزن تجاری هم میگویند.
نرخ ارز مؤثر حقیقی
نرخ ارز مؤثر حقیقی از تقسیم یک میانگین وزنی از قیمت سبد کالایی در کشورهای طرف تجاری بر حسب پول داخلی نسبت به قیمت آن در کشور به دست میآید.
تعیین نرخ ارز
در مدلهای اولیه نرخ ارز بر مبنای نظریهٔ برابری قدرت خرید(ppp) تعیین میشد و تنها عامل نوسانات نرخ ارز اسمی را قیمت کالاها میدانستند.
اما آنچه بدیهی است این است که عوامل گوناگونی بر نرخ ارز تأثیر میگذارند:
تراز پرداختها
هرگونه تغییر و تحول در تراز پرداختها تأثیر مستقیم روی نرخ ارز میگذارد. دارندگان ارز کشوری که تراز پرداختهایش رو به کاهش است، آن را میفروشند و ارز معتبر دیگری را خریداری میکنند؛ بنابراین، عرضهٔ این ارز در بازار زیاد میشود و نرخ آن نسبت به ارزهای دیگر کاهش مییابد.
استقراض خارجی
هر اندازه کشوری بیشتر مقروض باشد نیازش به ارز خارجی برای پرداخت اصل و بهرهٔ بدهیها بیشتر است. بنابر این، فشاری که روی ذخایر ارزی آن کشور وارد میشود، روی نرخ ارز آن کشور منتقل شده و آن را ضعیف میکند.
انتظارات برای آینده
ممکن است نرخ ارزها بر اثر پیشبینیهایی که نسبت به وضعیت آنها میشود، تغییر کند. با وجود انتظار نرخ ارز قوی در آینده، صادرات به آن کالا به تأخیر خواهد افتاد تا زمانی که نرخ ارز کاملاً قوی شده و در هنگام تبدیل آن به پول کشور خودی با نرخ بهتری روبه روبوده و پول بیشتری دریافت گردد.
تورم
در صورت برابری نرخ تورم در هر دو کشور باید به شاخص قیمتهای خردهفروشی و عمدهفروشی توجه کرد تا وضعیت هر کشور مشخص شود.
سیاستهای اقتصادی
سیاستهایی کهبر نرخ ارز اثر میگذارند عبارتاند از: رشد معقول عرضهٔ پول، سیاستهای مناسب مالی، خصوصیات دیپلماسی خارجی و فعالیتهای نظامی، سرمایهگذاری در مقایسه با میزان نقدینگی.
نظام ارزی ایران
تک نرخی شدن ارز کاری بسیار مثبت، مؤثر و عامل مهم برای جلوگیری از مفاسد و رانت خواری است و اقتصاد ایران نیازمند ارز تک نرخی میباشد.
با اقدامات انجام شده از سال ۶۸، در فروردین ۷۲ برای اولین بار درایران ارز در اقتصاد تک نرخی شد که هفت ماه تداوم داشت.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۱، به منظور اصلاح نظام اداری کشور اقدام به اجرای سیاست یکسانسازی نرخ ارز کرد و به نظام ارزی شناور مدیریت شده روی آورد. اما در عمل فقط نوسانات نرخ دلار آمریکا در یک محدوده، کنترل شد، و همه ساله بر قیمت دلار افزوده شد.
در سال ۸۹ به دلیل تورم زاید الوصف و رشد نقدینگی باز هم فاصله بین نرخ ارز دولتی و ارز آزاد ایجاد شد و باز هم شاهد ارز دونرخی و در نتیجه فساد بود. برای افزایش نرخ ارز میتوان فوایدی همچون افزایش رقابت پذیری جهانی و افزایش صادرات را برشمرد، اما در مقابل روند دو نرخی بودن ارز به ضرر کشور است، و ارز دو نرخی موجب فساد است.
استراتژي معاملاتي در بورس ايران استراتژي معاملاتي در فارکس استراتژي معاملاتي رابرت ماينر استراتژي معاملاتي سپيدار استراتژي معاملاتي سهام استراتژي معاملاتي فارکس استراتژي معاملاتي گن
براساس سایت خبری خبرآنلاین در سه شنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۹۳، بانک مرکزی نرخ فروش دلار در سال ۹۲ را اعلام کرد که بر اساس آن، نرخ دلار در بازار آزاد در پایان اسفندماه ۳۰۲۶ تومان، در پایان بهمن ماه ۲۹۵۰ تومان، در پایان دی ماه ۲۹۷۵ تومان، در پایان آذر ماه ۲۹۴۹ تومان، در پایان آبان ماه ۳۰۱۲ تومان، در پایان مهر ماه ۳۰۳۴ تومان، در پایان شهریور ماه ۳۱۷۷ تومان، در پایان مردادماه ۳۱۸۰ تومان، در پایان تیرماه ۳۲۷۱ تومان، در پایان خردادماه ۳۵۷۹ تومان، در پایان اردیبهشت ماه ۳۵۴۶ تومان و در پایان فروردین ماه ۳۵۰۳ تومان بود.
همچنین در سالهای ۹۲ و ۹۱ نیز میزان مابه التفاوت نرخ دلار رسمی با نرخ دلار آزاد «به ترتیب» برای هریک دلار حدوداً با اختلاف «۵۲۳ تومان» و هر یک دلار حدود «۲۱۷۴ تومان» میبود.
اکسپرت حرفه اي فارکس اکسپرت در فارکس اکسپرت رانگ کوتا اکسپرت رايگان فارکس اکسپرت سود ده فارکس اکسپرت سودده فارکس اکسپرت فارکس
در سیاست اقتصادی حسن روحانی، به گزارش ارانیکو، هدف اعلامی از سوی مسئولان تک نرخی شدن ارز در بازار آزاد و بانکها از ابتدای پاییز ۱۳۹۳ بوده است که البته مشخص نیست این هدف در چه نرخی عملی خواهد شد.
در آذر و دی سال ۱۳۹۵ طی یک ماه جهشی ۲۰ درصدی در نرخ ارز بازار آزاد ایران رخ داد. متخصصان این جهش را ناشی از چند فرض میدانند؛ اولین فرضی که مطرح است، افزایش ۵ درصدی قیمت جهانی دلار نسبت به سایر ارزهاست که میتواند در افزایش قیمت دلار در ایران هم تأثیر بگذارد. این قیمت از آذرماه سال ۹۳ تا آذرماه سال ۹۵، ۱۴ درصد افزایش داشته است.
استراتژي معاملاتي ماينر استراتژي معاملاتي همراه استراتژي هاي معاملاتي استراتژي هاي معاملاتي – آقاي امام استراتژي هاي معاملاتي با بيشترين احتمال موفقيت استراتژي هاي معاملاتي بورس استراتژي هاي معاملاتي در بورس
فرض بعدی افزایش سفرها در روزهای تعطیلات ژانویه و کریسمس میباشد که باعث میشود تقاضا برای دلار افزایش یابد و این به افزایش قیمت دلار دامن میزند. فرض دیگری که بعضی از متخصصین مطرح میکنند، این است که دولت و بانک مرکزی، برای سنجش میزان کشش قیمت دلار در بازار، آن را رها کردهاند و برای کم کردن قیمت آن فشاری وارد نمیکنند تا بتوانند از این طریق، دلار را تک نرخی کنند.
علاوه بر اینها شرکتهای زیادی هستند که با تقویم میلادی کار میکنند و با پایان یافتن سال میلادی مجبورند مقادیری ارز از کشور خارج کنند که این امر نیز موجب افزایش قیمت دلار در کشور میشود. در دی ماه 1396 قیمت دلار از 4400 تومان فراتر رفت که کارشناسان اقتصادی دلیل اصلی آن را مرتبط به عدم تحقق نظام رفع تحریم مرتبط با برجام می دانند.
نظام نرخ ثابت ارز
نظام نرخ ثابت ارز، (به انگلیسی: Fixed Exchange Rate System) یا نرخ واحد ارز، در این روش یک نرخ رسمی ثابت، برای واحد پول در مقابل ارزها اعلام و مورد حمایت قرار میگیرد. در این نظام، ثبات و اعتماد بالایی در مبادلات به وجود میآید. پذیرش و به کار بردن این سیاست پولی زمانی امکانپذیر است، که ذخایر ارزی و استاندارد طلای کشور، بالا و قابل ملاحظه باشد و وضع اقتصاد آن چنان باشد، که ارزها را به وسیله انگیزههای اقتصادی جذب کند.
همان گونه که ملاحظه میشود، نرخ ارز ثابت، همراه با کنترل دولت میباشد. نرخ ارز ثابت، همراه با کنترل دولت، به دو صورت خواهد بود. در یک شکل، دولت کنترل کامل بازار را در دست میگیرد و نظام آزاد مبادلات ارزی وجود نخواهد داشت و پول کشور غیرقابل تبدیل خواهد شد. در شکل دوم دولت از سیاست تثبیت نرخ ارز پیروی، اما ورود و خروج ارز، آزاد میباشد، در این صورت پول کشور قابل تبدیل خواهد بود.
نرخ ارز شناور
نرخ ارزی شناور یا نرخ ارزی نوساندار روش تبادلات ارزی میباشد که نرخ خرید و فروش ارز هر کشور با توجه به بازار جهانی خرید و فروش ارز، و نرخ همان ارز در کشورهای دیگر امکان تغییر را دارد.
فرمول تعیین نرخ واقعی ارز
بانکهای مرکزی در دنیا از جمله بانک مرکزی ایران براساس فرمول (Reelection rate) نرخ واقعی ارز را محاسبه میکند.
اجزای این فرمول که به اختصار RER نوشته میشود شامل e (نرخ اسمی ارز)، p (شاخص قیمت داخلی) و Pf (شاخص قیمت خارجی یا «آمریکا») است.
فرمول Reelection rate به شرح زیر است:
شاخص قیمت طرف خارجی (آمریکا) x نرخ اسمی ارز = نرخ واقعی ارز
این صورت در مخرج کسر که شاخص قیمت داخلی است تقسیم میشود.
اختلاف نرخ تورم داخلی و نرخ تورم طرف خارجی (آمریکا) از اختلاف PFْ – Pْ به دست میآید.
بر اساس این فرمول افزایش در شاخص قیمت در کشور طرف خارجی (در صورت افزایش کمتر شاخص قیمت داخلی) منجر به کاهش نرخ واقعی ارز میشود.
این محاسبات به صورت روزانه انجام میگردد به طوری که شاخص قیمت آمریکا و سایر کشورها به صورت روزانه توسط بانکها مرکزی اعلام و نرخ برابری ارزها با همدیگر تعیین مبگردد.
بانک مرکزی با منبا قراردادن این فرمول در صورت بیشتر بودن قیمت از نتیجه این فرمول سیاستهای افزایشعرضه ارز به بازار را در دستور کار قرار داده است و در صورتی که نرخ ارز بازار از نتیجه فرمول کمتر باشد جانب عرضه ارز را کاهش خواهد داد.